บทที่2 ระบบแฟ้มและคำสั่งต่างๆของ Linux

คำสั่งต่าง ๆ ของ Linux

1. การเรียกใช้โปรแกรม Terminal เพื่อใช้คำสั่งของ Linux

Terminnal เป็นโปรแกรมสำหรับพิมพ์คำสั่งที่เครื่อง Server

เราสามารถเรียกใช้โปรแกรมได้ที่ เมนู Applications > Accesserries > terminal

คำสั่งที่ใช้ในการ restart เครื่องserver reboot
คำสั่งที่ใช้ในการ ปิดเครื่อง shutdown –h now

Linux Command
คำสั่ง	ความหมาย
ls	ใช้ลิสต์ดูข้อมูล
ls -al	ใช้ลิสต์ดูข้อมูลแบบละเอียด
pwd	ดูพาทที่อยู่ในปัจจุบัน
cd /etc	เข้าไปในห้อง etc
cd ..	ถอยกลับ 1 ระดับ
cd \	กลับไดเร็กทอรีหลัก
mkdir data1	สร้างไดเร็กทอรี data1
mkdir sys	สร้างไดเร็กทอรี sys
rm -rf data1	ลบไดเร็กทอรี data1

การจัดการไฟล์และไดเร็กทอรี
คำสั่ง	ความหมาย
cat > admin.sh	สร้างไฟล์ชื่อว่า admin.sh
Crtl+D	เพื่อบันทึกและออก
cat admin.sh	ดูรายละเอียดในไฟล์ admin.sh
cat /etc/passwd	ดูรายละเอียดในไฟล์ passwd ในไดเร็กทอรี etc
cp member.txt member2.txt	คัดลอกไฟล์ member.txt เป็น member2.txt
cp member.txt /sys	คัดลอกไฟล์ member.txt ไว้ในไดเร็กทอรี sys
mv member.txt /sys	ย้ายไฟล์ member.txt ไว้ในไดเร็กทอรี sys
rm member2.txt	ลบไฟล์ member2.txt
history	ดูประวัติการใช้คำสั่ง
cat /root/.bash_history	ไฟล์เก็บคำสั่งการทำงาน
การบริหารบัญชีผู้ใช้
groupadd staff	สร้างกลุ่มผู้ใช้ชื่อว่า staff
groupadd std	สร้างกลุ่มผู้ใช้ชื่อว่า std
cat /etc/group	ดูชื่อกลุ่มผู้ใช้ที่สร้างแล้ว

การเพิ่มบัญชีผู้ใช้
adduser seree -g staff	เพิ่มผู้ใช้ชื่อ seree ไว้ในกลุ่ม staff
adduser joe -g std	เพิ่มผู้ใช้ชื่อ joe ไว้ในกลุ่ม std
passwd seree [enter] xxxx ป้อนรหัสผ่าน xxxx ยืนยันรหัสผ่าน	กำหนดรหัสผ่านให้ผู้ใช้ชื่อ seree
cat /etc/passwd	ดูรายชื่อผู้ใช้ที่เพิ่มแล้ว
cat /etc/shadow	ไฟล์เก็บรหัสผ่าน
adduser marnda passwd marnda	เพิ่มผู้ใช้งานชื่อ marnda กำหนดรหัสให้กับ marnda
ls /home	ดูห้องเก็บข้อมูลผู้ใช้
การเพิ่มผู้ใช้แบบพิเศษ
adduser -g hrd -s /bin/false -c "Mr.Peter" peter
hrd	เป็นชื่อกลุ่ม
perter	เป็นชื่อบัญชีผู้ใช้
การลบบัญชีผู้ใช้ออกจากระบบ
userdel seree	ลบบัญชีผู้ใช้ชื่อ seree ไม่ลบ home directory
userdel -r seree	ลบบัญชีผู้ใช้ชื่อ seree ลบ home directory ด้วย
การเปลี่ยนชื่อเจ้าของไฟล์
chown joe data	ให้ joe เป็นเจ้าของไดเร็กทอรี data
การจัดการ Process
ps -aux	ดูโปรเซสระบบ
kill -9 3452	ตัดโปรเซสหมายเลข 3452 ออกจากระบบ

การเปิด ใช้งาน Services ต่าง ๆ ของ Server เช่น Dhcpd , Httpd , FTP , mail , iPTABLES , squid , mysqld , named

เราสามารถเปิดบริการ service ต่าง ๆ ของ server ได้โดยการเข้าระบบจากเครื่อง server แล้วเลือกเมนูดังต่อไปนี้

System > Administration > Server Setings > Servinces

คลิกเลือกที่ services เช่น httpd แล้วคลิกปุ่ม Start เพื่อให้ Services เริ่มทำงาน

Servince ที่แนะนำให้เปิดมีดังนี้

dhcpd => เอาไว้ทำการแจกเบอร์ให้เครื่องลูกข่าย
httpd => เอาไว้ทำเว็บเซิอฟเวอร์
FTP => เอาไว้บริการไฟล์ข้อมูลเป็น FTP Server
mail => เอาไว้ทำเมล์ server
iptables => เอาไว้ทำ firewall
squid => เอาไว้ทำ squid Proxy
mysqld => เปิดบริการฐานข้อมูล SQL
named => ใ้ช้บริการโดเมนเนม server

ข้อสำคัญ **
หลังจากที่ท่านคลิกเลือกทั้งหมดแล้วก็ให้คลิกที่ปุ่ม เพื่อเป็นการกำหนดให้ Servinces เหล่านี้ทำงานโดยอัตโนมัติทุกครั้งที่เครื่อง reboot ไม่เช่นนั้นแล้วทุกครั้งที่มีการเปิดเครื่อง ท่านจะต้องมาทำการเปิด servinces ทุกครั้ง